In een tijd waar negativiteit en doemdenken wel eens de bovenhand dreigden te halen, was een dosis puur en eerlijk positivisme het uitgelezen medicijn. De medicijnman van dienst was Stef Bos. Tijdens de show “Wereldwijd” nam hij het publiek in De Roma mee op een reis doorheen de tijd en over de verschillende continenten. Via fragmenten uit brieven aan zijn moeder kregen we de verhalen achter enkele van zijn liedjes, aangevuld met de wijsheden van ma Bos. En al ging het in de brieven ook wel eens over gevoelens van gemis, onbegrip, twijfel en angst, steeds weerklonk er een citaat van zijn moeder dat nieuwe moed en nieuwe hoop gaf. Het was het herwaarderen van mooie, oude wijsheden in een tijd dat de wijsheid soms ver weg lijkt. Stef Bos toonde zich daarbij, zoals we het konden verwachten, een volleerd en begenadigd verteller die telkens weer met woorden en een vleugje humor het decor wist te schilderen voor de liedjes die gingen komen.
En hoewel er in “Wereldwijd” weinig nieuwe liedjes zaten, zat er heel veel vernieuwends in de voorstelling. Alle bestaande nummers hadden immers een ander arrangement gekregen waardoor ze toch weer op een andere manier overgebracht werden dan we gewoon waren. Zo werd “Awuwa” helemaal niet het uitbundige, vrolijke nummer over de vrouw die wilde dansen door de straten van Zuid Afrika. Het werd juist erg ingetogen en klein met alleen een beetje begeleiding op piano. De tekst en de melodie bleven dan wel behouden, het gevoel van het nummer werd veel beklijvender.
Starten deed Stef Bos overigens wel met een nieuw nummer. “Ik woon niet waar ik ben geboren” was duidelijk een erg autobiografisch nummer. Het werd het ingetogen en zachte levensverhaal van de rondtrekkende Bos die steeds op zoek was naar nieuwe horizonten, nergens thuis en altijd een vreemde. En misschien ook met de boodschap die hij later omschreef als: “Misschien zie ik in de verte beter waar ik vandaan kom.”
Reizen is ontdekken, reizen is contacten leggen, mensen leren kennen, culturen leren kennen. Zo vertelde hij dat hij bijna onbewust een huwelijksaanzoek had gedaan door een geit te kopen of hoe hij in de Balkan een op het eerste zicht toch wel erg wansmakelijk gebruik van gastvrijheid mocht ervaren. Het verhaal van hoe hij een bord vette soep kreeg met daarin een drijvend schapenoog was ronduit hilarisch. Stef toonde zich weer een meesterlijk verteller toen hij verhaalde hoe het voelde om het bord soep op te eten en het oog in te slikken. Het verhaal was wel om duimen en vingers van af te likken. Het werd de ideale inleiding voor het mooie “Engjelushe” waarbij we na de flamenco in “Hilton Barcelona” nu mochten genieten van Slavische klanken.
En zo werd “Wereldwijd” niet alleen qua verhalen een reis rond de wereld, maar ook qua muziekstijl. Bij “Forca da mudanca” zorgde de basgitaar van Lené te Voortwis in combinatie met het gitaarwerk van René van Mierlo voor een onvervalste Afrikaanse sound terwijl we bij “Dia de la muerte” gevoelsmatig echt wel in Latijns Amerika zaten. Het werd moeilijk om niet spontaan mee te gaan dansen op de zwoele ritmes. “Suikerbossie” kende zelfs twee verschillende arrangementen in één uitvoering. Het eerste deel was sober, lief en terughoudend en bij het tweede deel gingen alle remmen los en werd het één groot feest. Martin de Wagter mocht zich zelfs tijdens een lange en vermakelijke solo helemaal laten gaan op zijn drumstel. Het publiek was helemaal mee.
En dit was zo heerlijk aan dit concert van Stef Bos: de puzzel paste perfect. We volgen Stef nu al meer dan 20 jaar en dit was het beste dat we van hem ooit zagen. Er zat een ideale balans tussen verhalen en liedjes en tussen de verschillende emoties. Er was veel variatie in muzikale genres. We kregen topprestaties van de muzikanten; mooie, aangepaste belichting; verrassend nieuwe arrangementen en toch heel wat vertrouwde elementen. Er was een boodschap van positiviteit zonder dat het al te veel dominee Bos werd tijdens de zondagspreek. Stef bediende zich van hele mooie citaten van zijn moeder waaronder: “Mensen die muren bouwen om hun land te beschermen, bouwen op den duur hun eigen gevangenis.”, “Het is goed dat er grenzen bestaan. Dan hebben we iets om over te gaan.” en “Angst heeft ook een schoonheid. Wie geen angst heeft, heeft ook geen fantasie.” Maar hij wist ze zodanig te integreren in zijn verhalen dat er nooit het belerend vingertje kwam.
En zelfs wanneer hij tijdens een geweldig mooie en pakkende uitvoering van Johannes Kerkorrels “Hillbrow” opriep om “niet alleen je hart voor Hillbrow te geven, maar gewoon je hart te geven … aan diegene die je lief hebt of zelfs diegene die je haat”, klonk dat heel erg oprecht, welgemeend en goed geplaatst.
We hebben Stef Bos door de jaren heen heel wat zien en horen brengen op diverse podia en we waren altijd overtuigd van zijn talent, maar niet altijd even overtuigd van de voorstelling in zijn geheel. Maar deze keer wist hij ons met “Wereldwijd” met een voltreffer in het hart te raken. Of zoals hij het zelf zei: “Ik ben niet perfect, maar ik geloof wel dat er maar één weg is en dat is de weg van de constructiviteit.” Deze voorstelling gaf ons de mentale, morele, muzikale en emotionele energie om er weer tegenaan te gaan.
< Sascha Siereveld >